همه چیز در رابطه با ال نینو
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی آب ایران، چند روزی است که با انتشار نامه ای از سوی وزارت نیرو و سازمان مدیریت بحران و هشدار نسبت به وقوع پدیده ال نینو و بارش های سنگین و کاهش شدید دما سوالاتی در اذهان شهروندان ایجاد شده است که ال نینو چیست؟! و آیا وقوع زمستان‌های سردی همچون زمستان 86 به دلیل وقوع این پدیده بوده است؟!
ال نینو چیست؟
ال نینو پدیده است که شاید نام آن برای شهروندان ایرانی تازگی داشته باشد اما برای ساکنان کشورهای حاشیه اقیانوس آرام پدیده ای نام آشناست به طور کلی کشورهای حاشیه شرقی اقیانوس آرام دارای جوی خشک و گرم و فرونشست هوا هستند. کشورهایی همچون پرو، اکوادور ، شیلی و ….. اما در پدیده ال نینو دمای سطح اقیانوس آرام افزایش می‌یابد. در پی این افزایش دما، میزان تبخیر سطحی از اقیانوس افزایش می‌یابد و شاهد شکل گیری ابرهای باران زا خواهیم بود. شکل‌گیری باران‌های مقطعی و سریع که روان شدن آب بر سطح را در پی خواهد داشت احتمال وقوع سیل را به صورت قابل ملاحظه ای افزایش خواهد داد.
آیا ال نینو بر روی ایران تاثیر دارد؟
پدیده‌های دور پیوند به زبان ساده پدیده‌هایی هستند که وقوع آنها در منطقه‌ای باعث تاثیر بر مناطق دیگر می‌گردد. پدییده‌های دور پیوندی که بر روی منطقه ایران به صورت مستقیم تاثیر دارند NAO, AO, MEI, MJO و همچنین مانسون هندوستان هستند ولی ال نینو اثر غیر مستقیم داشته و تنها با تاثیر روی سایر دورپیوندها، مقدار و توزیع زمانی و مکانی بارش و دما را متاثر می سازد.
اما با توجه به اینکه کاهش دمای اقیانوس آرام در مناطق شرقی ومرکزی در حدود 3 درجه می‌باشد که مقداری کم نظیر در 50 سال اخیر می‌باشد احتمال دارد که تاثیر پدیده ال نینو بر مناطق خاورمیانه بیشتر باشد.
تاثیر پدیده ال نینو در مناطق استوایی بسیار شدید است. به طوری که وقوع سیل در مناطق شرقی و آتش سوزی در مناطق غربی اقیانوس آرام پدیده ای است که در کشورهای استوایی با وقوع ال نینو متداول است اما با فاصله گرفتن از مرکز این پدیده به سمت شمال و یا جنوب از تاثیر آن کاسته می‌گردد.
در رابطه با سرمای کم نظیر سال 86 طبق آمار سازمان هواشناسی کل کشور آن واقعه بیشتر ناشی از پدیده دور پیوند دیگری به نام« لانینا» بوده است و طبق پیش بینی این سازمان، امسال در پاییز و زمستان با بارش های زودهنگام مواجه خواهیم شد اما حجم بارش‌ها در حد نرمال و یا نزدیک به نرمال پیش بینی می‌گردد. و روند افزایش میانگین دمایی زمستا‌ن‌ها امسال نیز ادامه خواهد داشت.
چه باید کرد؟
در هر صورت باید منتظر گزارش ها و نقشه‌های پیش بینی سازمان هواشناسی که در هفته دوم هر ماه منتشر می‌گردد باقی ماند و نباید تحت تاثیر جوهای خبری، بحث‌های علمی مدیریت بحران در کشور را به ورطه فضای عمومی مطبوعاتی جامعه کشاند. اما شاید وقوع پدیده سیل تهران در تابستان گذشته و سایر موارد مشابه باعث حساسیت کنونی مسئولان به وقوع بحران های طبیعی گشته است که این موضوع در جای خود شایسته تقدیر است.
مرتضی نوروزپور مدیر تحقیق و توسعه پایگاه خبری تحلیلی آب ایران