نانوجاذبی جدید جهت تصفیهی پسابهای رنگی، محصول همکاری مشترک سازمان حفاظت از محیطزیست و دانشگاه پیام نور قزوین
محقق دانشگاه پیام نور واحد قزوین با همکاری سازمان حفاظت از محیطزیست (ادارهی کل محیطزیست قزوین) نانوجاذبی را سنتز کردهاند که قادر است مواد آلایندهی رنگزا را از پسابهای صنعتی حذف کند. سنتز این نانوجاذب در مقیاس آزمایشگاهی صورت گرفته است.
یکی از منابع عمدهی آلودگی زیستمحیطی در سراسر دنیا، پسابهای صنایع نساجی است. این پسابها طیف وسیعی از آلایندهها را شامل میشود که پیچیدگیهای ساختاری زیادی دارند. یکی از مشکلات جدید پسابها، حضور رنگزاها هستند. رنگها ازجمله خطرناکترین گروههای ترکیبات شیمیایی یافت شده در پسابهای صنعتی هستند. حضور این ترکیبات با کاهش نفوذپذیری نور و به دنبال آن ایجاد اختلال در فرایند فتوسنتز در منابع آبی همراه خواهد بود. همچنین این ترکیبات موجب بروز انواع بیماریها ازجمله سرطان و بیماریهای پوستی در انسان و حیوان میگردند.
فاطمه امام جمعه شهیدی با ذکر این نکته که ترکیب متیل بلو یکی از رایجترین و پرکاربردترین ترکیبات رنگی شیمیایی در صنایع نساجی است، اهداف دنبال شده در این طرح را بدینصورت تشریح کرد: «هدف از انجام این طرح سنتز و معرفی یک نانوجاذب جدید جهت حذف پسابهای رنگی صنعت نساجی و بهطور خاص متیل بلو بوده است. همچنین شرایط بهینهی استفاده از این نانوجاذب مورد بررسی قرار گرفته است.»
این محقق در خصوص مزایای عمدهی نتایج این طرح افزود: «استفاده از این نانوجاذب موجب افزایش سرعت فرایند تصفیهی پساب و کاهش هزینههای مربوط به آن خواهد شد.»
در این طرح از یک نانوجاذب سیلیسی با حفرههای نانومتری موسوم به SBA-15 سنتز و بهوسیلهی گروههای ایمین اصلاح شده است. سطح ویژهی بالای این نانوجاذب موجب میشود این نانوجاذب عملکرد بسیار خوبی در جذب مادهی آلاینده متیل بلو داشته باشد. قدرت این نانوجاذب در 8=pH به بالاترین حد خود یعنی 99/15 درصد رسیده است.
این طرح در قالب پایاننامهی کارشناسی ارشد فاطمه امام جمعه شهیدی و با راهنمایی دکتر قاسم رضا نژاد بردجی از دانشگاه پیام نور قزوین انجام شده است. این پایاننامه که با همکاری سازمان حفاظت از محیطزیست قزوین انجام شده که تحت عنوان پایاننامهی مورد نیاز صنعت به تأیید داوران ستاد ویژهی توسعهی فناوری نانو نیز رسیده است. آییننامهی حمایت از پایاننامههای مورد نیاز صنعت در سایت www.nano.ir/hrdc موجود است.