سکوت، آب، کربلا
ماه محرم در همه جای ایران و بسیاری از نقاط جهان نشانه سوگواری است و همان‌گاه فاجعه ظهر عاشورا با زبان‌ها و بیان‌های مختلف نقل و تحلیل می‌شود. از ظلم آشکار یزیدیان تا سر خم نکردن امام حسین(ع) و یارانش مقابل بیداد زمانه.
یکی از آموزه‌هایی که همواره تاکید شده، این است که نباید «درس‌های عاشورا» فراموش شود، چرا که در این پرده عظیم تاریخی هر بار می‌شود رازهای تازه‌ای برای درست زیستن مشاهده کرد. یکی از این رازها مفاهیم پیرامون کلیدواژه «آب» است؛ این‌که آب را بر خاندان عصمت و طهارت بستند و با سلاح تشنگی، امان را از آنها بُریدند. شاید بتوان از این منظر یک‌بار دیگر به اهمیت مقوله «آب» و تاثیر آن بر بزرگ‌ترین رخداد تاریخ تشیع اشاره کرد و درس گرفت؛ درسی که نه‌فقط برای نقل محافل روضه و تکرار در ایام سوگواری، بلکه باید چراغ راه جامعه‌ای باشند که داعیه حسینی بودن دارد.
با نگاهی تاریخی به سرزمین عراق در آن روزگار، کاملا روشن است که به‌واسطه دو رود پرآب دجله و فرات سرزمینی بسیار خرم بوده و حتی میان رودان عنوان «باب‌الرحمه» و مزیتی کم‌نظیر در جوار برهوت شبه جزیره عربستان داشته که به‌این دلیل دروازه آبادانی محسوب می‌شده است. با شناخت چنین فضایی کالبدی بهتر می‌توان دریافت که چرا «آب» در واقعه کربلا به یک عنصر راهبردی تبدیل شده است. تردیدی نیست که محور اصلی برخورد دو جبهه حق و باطل «آب» نیست، اما باید در این تجربه تلخ تاریخی درنگ کرد که چگونه آب می‌تواند دوباره به عنصری برای منازعات خونین در منطقه تبدیل شود؟
هشدارهای پی در پی در خصوص این‌که بی‌آبی ایران را «می‌سوزاند» در میان جدال‌های سیاسی گم شده است.
گزارش نهادهای بین‌المللی دخالت بیگانه و اخطارهای دانشگاهیان به غرغر پیرانه تعبیر می‌شود. اما این حقیقت منتظر ما نمی‌شود که باورش کنیم: «خشکسالی یکی از مهم‌ترین تهدیداتی است که پایداری سرزمینی ایران را در معرض خطر قرار می‌دهد». چرا آب در اولویت هشدارها قرار نمی‌گیرد؟ چرا خطیبان و سخنوران از تریبون‌ها برای اعلان این هشدار و انذار بهره نمی‌گیرند؟ چرا نباید منبرهای عاشورایی درخصوص آب که همه ما را فارغ از هر گروه و دسته سیاسی و حتی دین و مذهب تهدید می‌کند سخنی به میان بیاورند؟
امروز دوشنبه نوزدهم مهر 1395 هجری شمسی است و روز هشتم محرم که فضای کشور تاسوعایی و عاشورایی است. لذا پرواضح است که سخن از بحران خشکسالی و کم‌آبی و این‌که می‌تواند نینوای دیگری در ایران به‌وجود بیاید، آن‌قدر اهمیت ندارد که صاحبان تریبون‌ها به آن بپردازند. اما سکوت امروز نسبت به بی‌آبی و خشکسالی را خیانتی بزرگ می‌دانم. سکوت در مقابل خطری که چپ و راست و فقیر و غنی نمی‌شناسد و چه بسا باعث شود قرن‌ها بر آن ماتم کنیم و سوگوار باشیم. مثل سکوت اهل کوفه در مقابل ظلمی که به حسین بن علی(ع) در کربلا رفت. کاش از عاشورا درس بگیریم!
اصغر محمدی فاضل، کارشناس محیط زیست