بايد قاعده همجواری با طبيعت را از قنات الهام گرفت
معاون وزير نيرو در امور آب و آبفا گفت: بايد بهره‌برداري و قاعده همجواری با طبيعت را از قنات الهام گرفت.
"رحيم ميداني" در كارگاه بين‌المللي تكامل فناوري قنات و ساير سازه‌هاي آبي وابسته اظهار داشت: اميدوارم اين كارگاه آموزشي بتواند دريچه‌اي به سوي ارزش‌هاي فرهنگي و تاريخي اين سرزمين باز كند.
وي گفت: همه پديده‌ها در معرض گذر زمان هستند و زمان بر همه چيز تأثير مي‌گذارد و آن را كهنه مي‌كند، ولي سازه‌هايي مثل قنات يا آثار تاريخي متعلق به گذشتگان مشمول كهنگي نمي‌شود و با گذر زمان زيبايي و جذابيت خود را از دست نمي‌دهد.
ميداني خواستار پايداري ياد و خاطره قنات در ذهن نسل‌هاي بعدي و استفاده از آموزه‌هاي برگرفته از قنات براي ساختن آينده بهتر شد.
وي ابراز داشت: كشور ايران يك كشور پرجمعيت با منابع آب محدود و پراكندگي نامناسب نسبت به توزيع جمعيت است كه مديريت منابع آب در آن كار آساني نيست.
وي افزود: بايد بهره‌برداري و قاعده همجواری با طبيعت را از قنات الهام گرفت، قنات با طبيعت هم‌زيستي دارد و آسيبي به منابع آب زيرزميني وارد نكرده است، اما امروزه كشور ما با مشكل خالي شدن سفره آب‌هاي زيرزميني روبرو است و بايد با همكاري يكديگر از اين فاجعه زيست‌محيطي خارج شويم.
وی تصریح کرد: تمام مشكلات بخش آب كشور را نمي‌توان با اقدام اجرايي و سازه‌اي حل كرد و بايد اين مديريت با مشاركت بهره‌برداران و ذي‌نفعان همراه باشد.
میدانی ادامه داد: آنچه در دولت جديد و با نگاه به گذشته و نگاه عبرت آموز به اين نتيجه رسيديم كه مديريت منابع آب كشور بايد بازنگري شود و بايد به همه اصول مديريت بهم پيوسته منابع آب توجه لازم را داشت.
وي با بیان اینکه در مديريت كيفيت منابع آب با مشكل روبرو هستيم، گفت: كشور ايران در حال صنعتي شدن و توسعه است و معضل فاضلاب خانگي و صنعتي نیز جدی است كه متناسب با اين تهديدات در مورد مديريت كيفيت منابع آب هم توجه لازم را بايد داشته باشيم.
* چاه‌هاي عميق منافع زودگذر را تأمين مي‌كنند
استاندار يزد كه در اين كارگاه سخن مي گفت، ابراز داشت: تمدن‌هاي بشري از آب و منابع آبي سرچشمه گرفته و زندگي جمعي ما با استفاده از آب آغاز مي‌شود.
"سیدمحمد ميرمحمدي" مردم در مناطقي مثل يزد و كرمان و سمنان، خراسان و قم و شهرهايي كه در مناطق خشك قرار گرفته‌اند، براي تأمين آب مصرفي خود، فنآوري قنات را ابداع نموده و با ايجاد تونل و چاه‌هاي عمودي دسترسي به آب رابيشتر نمودند.
وی افزود: فنآوري قنات سامانه پايداري است كه بسته به شرايط طبيعي، با بارندگي كمتر آب‌دهي قنات هم كم مي‌شود و با بارندگي بيشتر ميزان آب‌دهي قنات هم اضافه مي‌شود و با توجه به اين شرايط كشاورزان نوع و سطح كشت خود را تنظيم مي‌كند.
ميرمحمدي حفر چاه‌هاي عميق را براي حيات قنوات مضر دانست و گفت: چاه‌هاي عميق منافع زودگذر را تأمين مي‌كنند و منافع پايدار همچون قنوات را از بين مي‌برد؛ منافع حقيقي و حقوقي سبب شده يك منبع آب پايدار وتمدن ساز را با آسيب مواجه نمايد.
* امضای تفاهم نامه بين ايران و يونسكو
در ادامه مدیرعامل آب منطقه‌ای استان یزد از امضای تفاهم نامه‌اي في بين دولت جمهوري اسلامي ايران و يونسكو خبر داد و گفت: با همكاري دفتر منطقه اي يونسكو، كميسيون ملي يونسكو، وزارت نيرو و مركز بين المللي قنات و سازه‌هاي تاريخي آبي تفاهم‌نامه براي يك دوره شش ساله ديگر تمديد شد و لذا فعاليت‌ها و برنامه‌هاي مركز مي‌تواند تداوم داشته باشد؛ اين مركز در ميان نخستين مراكز وابسته به يونسكو است كه موفق به تمديد تفاهنامه ي خودشده است.
"حسين غفوري" ابراز داشت: قنات را می توان به‌عنوان يك فناوری دانست که سازگاری انسان را نسبت به تغییرات محیطی به خوبی ارتقا داده و ادامه بقا در شرایط نامساعد فلات مرکزی ایران را امکان‌پذیر ساخته است.
حسين غفوري افزود: قنات پاسخ گروهی، جوامع انسانی به تغییرات اقلیم است و قنات نیز به نوبه خود نظام تولید و ساختار اقتصادی ویژه‌ای را پدید می‌آورد كه این ساختارهای اقتصادی بستر روساخت‌های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی شده و تا زمان حاضر در فلات مرکزی ایران دوام و بقا داشته است.
سرپرست مرکزبین المللی قنات و سازه های تاریخی آبی اعلام كرد: پژوهشگران و صاحب نظران از 10 کشور جهان شامل آلمان، آمريكا، الجزاير، تونس، فرانسه، كانادا، هلند، يونان، چين و عراق در خصوص پاسخ به این دو پرسش که قنات چگونه و تحت چه شرایطی توانسته سازگاری انسان با طبیعت را بهینه نماید و همچنين چگونه قنات می‌تواند در حفظ سازگاری میان انسان و طبیعت نقش ایفاء کند، به ارائه آخرین یافته‌های خود می‌پردازند.
وي افزود: افزايش بازدهي و كارآيي قنات مي تواند ماندگاري اين ميراث كهن راتضمين نمايد. درهمين راستا كتاب" گردشگري قنات " كه به نقش گردشگري در ماندگاري قنات ها مي پردازد و نوشته مجيد لباف خانيكي و علي اصغر سمساريزدي مي باشد توسط مركز بين المللي قنات وسازه هاي تاريخي آبي منتشر شده است.
در ادامه "علي اصغر سمساريزدي" دبير همايش ابرازداشت: در اين كارگاه جنبه‌هاي تكاملي قنات در زمينه‌هاي تاريخي، اجتماعي و فرهنگي مورد بررسي قرارداده مي‌شود و دانش گذشتگان را مبنايي براي الهام‌بخشي به‌ويژه در رفع چالش‌هاي فراروي آب كشور قرار مي‌دهد.
همچنین "آنگلا كيس" نماينده انجمن بين‌المللي آب (IWA)) گزارشي در خصوص فعاليت‌هاي اين انجمن در سراسر جهان ارائه نمود.
بر اساس این گزارش، با حضور معاون وزير نيرو در امور آب و آبفا، ميرمحمدي استاندار يزد ، شرافت مديركل اداره ميراث فرهنگي، صنايع دستي وگردشگري استان يزد، حسين غفوري مديرعامل شركت آب منطقه‌اي يزد و سرپرست مركز بين المللي قنات وسازه هاي تاريخي آبي ، علي اصغر سمساريزدي دبير همايش ،جمعي از صاحبنظران و پژوهشگران از 10 كشور جهان در مركز بين المللي قنات وسازه هاي تاريخي آبي برگزارشد.
سابقه کارگاه بین المللی تکامل قنات و فناوری های آبی وابسته به کارگاه دیگری با عنوان کارگاه بین المللی فناوری قنات بازمي‌گردد كه با همکاری مؤسسه بین المللی آب و فاضلاب مراکش، مرکز ملی آب شرب مراکش و انجمن بین المللی آب در تاریخ 24 الی 26 اکتبر 2013 برگزار شد و هدف اصلی آن ،گردآوری و ارائه‌ی آخرین تحقیقات انجام شده توسط پژوهشگران و متخصصین قنات در خصوص شناخت، حفاظت و احیاء فناوری قنات بود.
برگزارکنندگان این کارگاه بر این باور بودند که قنات، هنوز ظرفیت‌های ارزشمندی برای ایجاد نظام‌های پایدار بهره‌برداری از منابع آب دارد.
همچنین این فناوری بومی دارای ارزش‌های تکنیکی و فرهنگی مناسبی است که می‌تواند دیدگاه جامعه را نسبت به منابع طبیعی و به ویژه بهره‌برداری از آبهای زیرزمینی تغییر دهد.
کمیته علمی آن کارگاه را متخصصین بین‌المللی از کشورهای مراکش، یونان، ایتالیا، ایران، فرانسه، آمریکا، الجزایر، هلند، قزاقستان و ترکیه تشکیل می‌دادند. علاوه بر کشورهای نامبرده، شرکت‌کنندگانی از کشورهای آلمان، آذربایجان، چین، عمان، عربستان سعودی و اسپانیا نیز به ارائه‌ی مقالات و نتایج تحقیقات خود پرداختند.