بحرانی که با باران نیز حل نمی شود!
وقوع سیل در برخی استان ها و کاهش دما در کشور این گمانه را ایجاد می کند که بحران آبی در کشور برطرف شده و نباید نگرانی در این زمینه وجود داشته باشد اما واقعیت این است که کشور تا حدی دچار بحران است که این میزان بارندگی تاثیر چندانی در حل این معضل ندارد.
معاون توسعه و پیش‌بینی سازمان هواشناسی کشور ضمن اشاره به بهبود وضعیت آبهای تجدیدپذیر کشور، تصور از بین رفتن بحران آب کشور در نتیجه بارش‌های اخیر را تصور اشتباهی دانست و افزود: حجم استفاده از آبهای تجدیدناپذیر به حدی بوده که با این بارش‌ها جبران نمی‌شود.
علی عابدینی با اشاره به اینکه تصور از بین رفتن بحران آب کشور با بارش‌های دو ماه اخیر تصور اشتباهی است، گفت: با این بارش‌ها آبهای تجدیدپذیر تا حدی جبران می‌شود و سدهای خالی شده در برخی از استان‌ها چون ایلام اشباع شدند که در عین آسیب‌زا بودن برای این استان و ایجاد سیل، ذخایر آب آنها را هم بالا برد.
وی با بیان اینکه منابع آبهای تجدیدپذیر در سال‌های پربارش جبران می‌شوند، افزود: آبهای تجدیدناپذیر با این وضعیت بارش‌ها تغییری نمی‌کند و حجم استفاده از این آب‌ها به حدی بوده که با این بارش‌ها نیز امکان جبران ندارند.
معاون توسعه و پیش بینی سازمان هواشناسی با اشاره به اینکه سرانه مصرف آب کشور سال به سال افزایش می‌یابد، اظهار کرد: صنعتی شدن، افزایش رفاه عمومی و افزایش جمعیت نیاز آبی و سرانه مصرف آب کشور را بالا می‌برد. بنابراین مصرف آب بایستی مورد مدیریت و برنامه‌ریزی دقیق قرار گیرد و اگر تا به حال هم بی مهابا مصرف می‌شد از این به بعد نمی‌توانیم با همان الگوهای سابق مصرف در این مقوله برخورد کنیم.
وی با اشاره به ضرورت افزایش بهره‌وری منابع آب از جمله بهره‌وری کشاورزی و صنعت و شرب گفت: اطلاعات هواشناسی هم می‌تواند در زمینه افزایش بهره‌وری منابع آبی مثمر ثمر باشد، اگر فعالیت‌های مختلف کشور با پیش‌بینی‌های هواشناسی منطبق باشد می‌توانیم در زمینه کاهش مصرف آب برنامه‌ریزی کنیم؛ برای مثال اگر بدانیم امروز قرار است بارش صورت گیرد قطعا از شستشوی خودروی خود اجتناب می‌کنیم. اگر یک میلیون خودرو در شهر باشد و 10 درصد آنها در هر روز شسته شود، 100 هزار خودرو در روز شسته می‌شوند که این رقم درشتی است و میزان مصرف آب برای شستشوی این تعداد خودرو قابل توجه است که در صورت اطلاع و هماهنگی با اطلاعات هواشناسی این میزان آب مصرف نمی‌شود.
هم چنین معاون وزیر جهاد کشاوری گفت: سطح آب های زیر زمینی در برخی از دشت های کشور 20 متر پایین رفته است و این یعنی وقوع فاجعه ای زیست محیطی. همچنین مطمئنا تا 10 سال آینده خاک معضل اصلی کشور خواهد شد، چراکه امروز به میزان هر هکتار 17 تن فرسایش خاک وجود دارد.
علیمراد اکبری در مراسم افتتاحیه چهاردهمین نمایشگاه تجهیزات و ادوات کشاورزی در نمایشگاه بین المللی استان اصفهان در روز یکشنبه اظهار کرد: از سال 1378 کشور وارد سیر خشکسالی شد و وضعیت نامناسب آبی از آن زمان آغاز شد و سرانه آب در کشور از 4500 متر مکعب امروز به زیر هزار متر مکعب نزدیک می‌شود که این ابتدای راه یک فاجعه را نمایش می‌دهد.
وی با بیان اینکه استفاده از منابع تجدید پذیر آب در کشور ما به 74 درصد رسیده است این در حالی است که در دنیا هنگام استفاده از 60 درصد منابع تجدید پذیر آب آن کشور را کشوری دچار فاجعه می نامند، افزود: این برداشت‌ها مشکلات زیادی را در زمینه محیط زیست به همراه دارد و می‌تواند سبب بروز فجایع زیست محیطی و تخریب زیرساخت‌های اصلی کشور شود.
معاون وزیر جهاد کشاوری ادامه داد: میزان استحصال آب از منابع مختلف بررسی شده که به ترتیب 52.4 درصد از چاه ها، 20.9 درصد از چشمه ها، 17.4 درصد از آب های سطحی و 9.3 درصد از قنوات است. این در حالی که اکنون حدود 800 هزار حلقه چاه در کشور وجود دارد که نیمی از آنها غیرمجاز است و این یعنی عده ای به غارت آب روی آورده اند و اگر جلوی چاه های غیر مجاز گرفته شود، بسیاری از مشکل های آبی ما حل می شود.
در هر هکتار زمین 17 تن فرسایش خاک داریم
اکبری با اشاره به اینکه امروز حدود 50 میلیارد متر مکعب از آب های زیرزمینی خود را مصرف کرده ایم، تصریح کرد: امروز چاه های کشور وضعیت اسفناکی دارد چاه هایی که در سال 1352 نزدیک به 180 هزار متر مکعب توان برداشت داشتن امروز توان برداشت آنها به 60 هزار متر مکعب رسیده است.
وی با بیان اینکه سطح آب های زیر زمینی در برخی از دشت های کشور 20 متر پایین رفته است، اضافهکرد: وقوع فجایع زیست محیطی و زیرساختی به دلیل نشست دشت ها دور از انتظار نیست چراکه 300 دشت از 609 دشت کشور در وضعیت فوق بحرانی قرار دارد که اکثر آنها در دو استان خراسان رضوی و همدان واقع است.
معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی با اشاره به معضلات خاک اظهار کرد: معضل خاک پنج تا 10 سال آینده به معضل اصلی کشور تبدیل می شود متاسفانه شاید خاک امروز مغفول مانده باشد، اما حتما در سال های آینده نسبت به معضلات آن زیاد خواهیم شنید.
اکبری با اشاره به اینکه در این کشور به میزان هر هکتار 17 تن فرسایش خاک وجود دارد، گفت: سالانه دو میلیارد تن فرسایش خاک داریم که ارزشی حدود 56 میلیون دلار دارد. این در حالی است که طبق برنامه ششم توسعه سالانه باید دو و نیم میلیون هکتار از اراضی کشور بهبود یابد.
دوران سدسازی در کشور به سر آمده است
وی با اشاره به مصرف آب در بخش کشاورزی گفت: براساس آمار، مصرف آب در بخش کشاورزی 61 میلیارد مترمکعب بوده و صحبت‌های مطرح شده مبنی بر 90 و 92 درصد مصرف آب در بخش کشاورزی درست نبوده است.
معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی به راهبردهای بخش مدیریت آب کشاورزی اشاره کرد و افزود: دوران سد سازی به سر آمده است و سد سازی در این کشور باید متوقف شود همانگونه که باید انتقال آب بین حوضه ای در این کشور به پایان برسد.
اکبری اضافه کرد: تنها راه درست توسعه کشاورزی در این کشور افزایش توسعه به روش نوین و مسدود کردن چاه های فاقد پروانه است چراکه این غارت آب باید بالاخره متوقف شود.
وی به دشت حاصلخیز شرق اصفهان که نمونه آن در کشور وجود ندارد اشاره کرد و گفت: باید یک طرح اساسی برای زیر کشت بردن شرق اصفهان به کار ببریم و آن چیزی نیست جز آوردن آب توسط لوله از سد تا دشت حاصلخیز شرق اصفهان و بنده حتما چنین طرحی را در شورای عالی آب مطرح می کنم و به شدت پیگیر آن خواهم بود.
ایسنا