آب یک مسوولیت مشترک
در جریان آیین گرامیداشت سیزدهم اسفند روز ملی آب، بندیتو براگا، رئیس شورای جهانی آب پیامی ویدیویی را ارسال کرده است که متن آن به شرح زیر است:خانمها و آقایان و مهمان و مقامات محترم، امروز متاسفانه نمیتوانم در تهران با شما باشم، اما باعث افتخار است که بتوانم از طریق پیام ویدئویی در خدمت شما باشم. خوشحال میشوم صحبت خود را با تشکر از اتاق ایران و یونسکو آغاز کنم.
همانطور که میدانید موضوع آب در هر زمان و برای هر نسلی اولویت بالای موضوعی جوامع و سیاستمداران است.
اگر برنامههای زیادی بر روی مسائل سیاستگذاری آب تدوین شده است، لیکن بعضی مواقع از اثرات جانبی آن غافل میشویم. برای مثال عامل بسیار مهمی برای توسعه و در نتیجه آن ایجاد اشتغال است.
بدون شک آب از مهمترین منابع بوده که به علت افزایش جمعیت، تقاضا و تغییر اقلیم روز به روز بر میزان کمبود آن افزوده میشود. اگر به اطراف دنیا نگاهی بیندازیم هم زمان شاهد خشکی، خشکسالی و ظهور سیلاب هستیم. برای مثال در کشور بزرگی مانند برزیل هم شاهد خشکی شدید در شمال شرقی و هم سیلاب شدید در جنوب این کشور هستیم و در تمام این موارد سایتهای خبری آب را به عنوان یک چالش و مساله مطرح کردهاند. لیکن بر این باور هستیم آب عاملی مهم در ارتقای جهان ماست. در سطح جهانی نشان داده شده است که توسعه اقتصادی منجر به ارتقای دسترسی به انرژی، افزایش دسترسی به غذا، ارتقای سطح زندگی، دسترسی به آب آشامیدنی سالم و بهداشت میشود. وضعیت فعلی جهان، بهترین شرایط ممکن بوده و آب در این خصوص عامل تعیینکننده است. برآوردها نشان میدهد که به سرمایهگذاری در حدود 500 تا هزار میلیارد دلار از هماکنون تا سال 2030 نیاز داریم تا بر مشکل بهداشت و آب آشامیدنی تمرکز بیشتری داشته باشیم و آن را حل کنیم. این برنامه در دنیایی که به سرعت در حال تغییر است، باید پرداخته شود. مطالعات اقتصادی در معتبرترین دانشگاه در کشور برزیل نشان میدهد که سرمایهگذاری 12 میلیارد دلار بر روی بهداشت و آب شرب و سازههای مرتبط میتواند در مدت 40 سال 2/1 میلیون فرصت شغلی را در زنجیره تولید ایجاد کند که نشاندهنده اهمیت آن در توسعه اجتماعی و اقتصادی کشور به خصوص برای کشورهایی که در حال توسعه هستند و از ساختار محدودتری برای آب و بهداشت برخوردارند، است. سوال آن است که چگونه میتوان آن را انجام داد؟ مهمترین شروع آن است که بپذیریم آب یک مسوولیت مشترک است و لازم است بپذیریم که آب یک موضوع مشترک است و همه در مقابل آن مسوول هستیم.
خانمها و آقایان نیاز داریم که خیلی زود راهی برای این مسوولیت مشترک با درگیر کردن تمامی ذینفعان پیدا کنیم. تجربیات نشان میدهد بدون مشارکت بخشهای مختلف انرژی، تولید غذا، سرویسهای بهداشتی و بالای آنها بخش خصوصی نمی توانیم به پایداری مدیریت منابع آب دست پیدا کنیم.
مطالعات اخیر نشان میدهد که امنیت آبی منجر به توسعه رشد اقتصادی جهانی در حدود 5/0 درصد یا سالانه پنج میلیارد دلار و با حذف بحرانهای زیستمحیطی میشود. از نظر برگشت سرمایه نیز مطالعات نشان میدهد به ازای هر یک دلار سرمایهگذاری بر روی آب و بهداشت، منجر به چهار تا 10 دلار کاهش هزینه در بخش سلامت میشود که نشان دهنده ظرفیتهای زیادی در عین اشتغال است.
خانمها و آقایان، آب بر روی زندگی همه ما اثرگذار است و در نتیجه یک سیستم پیچیدهای است که باید از طریق تامین آب، انرژی، غذا، حمل و نقل، سیلابها و خشکی مورد توجه قرار گیرد و مسائل و اثرات اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی بالادست و پاییندست با یکدیگر دیده شوند.
در این شرایط محیطی که میتواند مثبت یا منفی یا هزینهبر یا منفعتآور باشد، تلاشهای زیادی بر روی آب شده است و حق انتخاب وجود دارد و میتوان آن را اعلام کرد.
بر این باور هستیم که زمان آن رسیده است که بدون توجه به علایق و سلیقههای بخشی و برای حفاظت و امنیت اجتماعی، اقتصادی و زیستمحیطی با همکاری با یکدیگر میتوان تغییر واقعی را ایجاد کرد.